दृष्टिकोण

कोभिड –१९ ले ल्याएको अनिश्चितकालीन बन्दाबन्दी र भौतिक दूरी कायम गर्नुपर्ने सन्दर्भमा समाज र यसका हरेक अवयवहरू अहिले अन्यौलताको क्रसरोडमा उभिएका छन् ।यसै सन्दर्भमा उच्च शिक्षामा महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गर्ने त्रिभुवन विश्वविद्यालयमा अनलाइन शिक्षा र शिक्षणको सूचनासँगै केही दिन अघिदेखि यसका पक्ष र विपक्षमा बहस, टीकाटिप्पणी र चर्चा परिचर्चाहरू भएका देखिन्छन् । कसैले अनलाइन शिक्षण प्रविधिलाई महामारीसँगै आएको बाध्यताको अवसर भनेका छन् भने, केहीले क्षणिक रहर मात्रै हो भनेका छन् । यसमा ब्यापक बहस गरी बुद्धिमत्तापूर्वक अगाडि बढनु पर्ने देखिन्छ ।शिक्षा भन्नाले शिक्षकले भन्ने, विद्यार्थीले सुन्ने र घोकेर परीक्षामा लेख्ने विषय पक्कै होइन । यसको ठीक विपरीत बरू शिक्षा भनेको सिकारूको रूचि तथा आवश्यकता अनुसारको विषय तथा क्षेत्रमा विज्ञता हासिल गरी व्यक्तिको समष्टिगत व्यक्तित्व विकास गर्ने हो । यस सन्दर्भ...

राणाहरूलाई ‘प्रभु’ वा ‘सरकार’ सम्बोधन गर्नुपर्ने वेग्लै अदब भएको समयमा जुद्धशमशेरलाई ‘तपाईं’ भन्न गएका तुलसी मेहर एकशब्द बोल्नै नपाई फर्किनुपरेछ। भैरव रिसाल शासन गर्न कतिसम्म बठ्याइँ गर्नुपर्दो हो ! यसबारे शासकहरूका विभिन्न तौरतरिका र जुक्ति हेर्दा\केलाउँदा पत्तो पाइन्छ । संभवतः तिनै बठ्याइँले शासकको कार्यकाल लम्ब्याउँछ पनि । श्री ३ जुद्धशमशेर जबराको चलाखीपनले त्यही पुष्टि गर्छ । जुद्धले १९८९ भदौदेखि २००२ मंसीरसम्म १३ वर्ष ३ महीना श्री ३ महाराजका रूपमा शासन गरे । त्यसपछि भने प्रधानमन्त्री र सर्वोच्च सेनापति पद त्यागेर भतिज पद्मशमशेरलाई श्री ३ बनाए । आफू चाहिं स्वामी महाराज बनेर केही समय पाल्पाको रिडीमा बसे, पछि भारतको देहरादून गएर बस्न थाले । जुद्धको शासनकालकै कुरा हो, एक साल समयमा पानी नपरेर तराईमा खडेरी लाग्दा मालपोत उठेनछ । तिर्न सक्ने भारद...

‘दक्षिण एशियाको पर्यटन व्यवसाय मन्दीमा गएको छ, आपूर्ति शृंखला अवरुद्ध छ, तयारी पोशाकको मागमा तीव्र गिरावट आएको छ अनि लगानीकर्ताहरूको मनस्थिति बिग्रेको छ ।’ वासिङ्टन । विश्‍व बैंकले यस वर्ष दक्षिण एशियामा ४० वर्षयताकै खराब आर्थिक वृद्धिदर हासिल हुने प्रक्षेपण गरेको छ । विश्‍वको उदाउँदो अर्थतन्त्र मानिएको दक्षिण एशियामा यसपटक कोरोना भाइरस संक्रमण (कोभिड-१९)को गम्भीर नकारात्मक पार्ने प्रक्षेपण विश्‍व बैंकको छ । भारत, बंगलादेश, श्रीलंका र पाकिस्तानलगायत मुलुकमा हालसम्म कोभिड-१९ का न्यून केस मात्र देखिए पनि निकट भविष्यमै यस महामारीको केन्द्र बन्‍ने जोखिममा रहेको विज्ञहरूले बताउँदै आएका छन् । एक अर्ब ८० करोडभन्दा बढी मानिसको बसोबास रहेको दक्षिण एशियामा केही यस्ता शहर पनि छन्, जसमा विश्‍वमै सर्वाधिक जनघनत्व छ । ‘दक्षिण एसियामा यसको प्रभाव देखिन थालिसकेको छ,’ विश्‍व बैंकको रिपोर...